Od Redaktora

Przyznawanie się do kaszubskiego pochodzenia czy używanie kaszubszczyzny przez ludzi znanych z mediów często bardziej umacnia lokalny patriotyzm niż poświęcone Kaszubom konferencje naukowe. Nie jest przypadkiem, że na stronie facebook.com/kaszubi największą oglądalność ma filmik z Krzysztofem Skibą czytającym bajkę po kaszubsku. Może się nam to nie podobać, możemy narzekać, że jego wymowa mogłaby być lepsza, ale gwiazda z „Big Cyca”, jak się okazuje, świetnie promuje język kaszubski, zwłaszcza wśród młodych osób.

Niestety, ciągle za mało mamy na Pomorzu znanych ludzi, którzy otwarcie deklarują swoje przywiązanie do tego regionu, tutejszej kultury czy tradycji. Pozytywnymi wyjątkami są dwaj nowi bohaterowie Krajny – olimpijscy medaliści z Londynu: „złoty” Adrian Zieliński i „brązowy” Bartłomiej Bonk. Dzięki nim wielu młodych (i nie tylko) kibiców nagle odkrywa, że bycie krajniakiem nie tylko nie jest powodem do wstydu, ale że nawet można być z tego dumnym.

Dla Kaszubów taką ważną i wartą naśladowania postacią jest ks. abp Henryk Muszyński – Prymas Polski, który podkreśla, że bez kaszubskiego pochodzenia, bez rodzinnego Wysina i Kościerzyny większość jego osiągnięć i zaszczytnych funkcji, które pełni, nie byłaby możliwa. Tłumy, które gromadziły się na kościerskiej i gdańskiej promocji książki Prymas z Kaszub, są najlepszym dowodem na to, jak bardzo potrzebujemy swoich, pomorskich autorytetów.

I jeszcze gratulacje dla byłego redaktora naczelnego „Pomeranii”. Cezary Obracht-Prondzyński może się poszczycić najwyższym tytułem naukowym nadawanym w Polsce. Prezydent Bronisław Komorowski podpisał jego nominację profesorską. Dziękujemy za jego pracę naukową, a w sposób szczególny za liczne teksty, które publikujemy w naszym miesięczniku. Mamy nadzieję, że ta współpraca będzie trwała nadal, bo jak często mawia inny kaszubski profesor belwederski Józef Borzyszkowski: „to szmakô za wiãcy”.



W NUMERZE:

2 Od redaktora

3 Z drugiej ręki

4 JÔ NI MÓGŁ NIE ROBIC… Z prof. Édwardã Brezą gôdô Dariusz Majkòwsczi

9 PRYMAS Z KASZUB Józef Borzyszkowski

12 KSIĘŻE ARCYBISKUPIE DZIĘKUJEMY Cezary Obracht-Prondzyński

13 PRYMASA NIE SYGŁO Dariusz Majkòwsczi

14 DWAJ KÙCZROWIE SPOD WIEŻYCY Łukasz Grzędzicki

16 WARTO CZYTAĆ Z KODU MIASTA Marek Adamkowicz

18 KRAJEŃSKI GEN? Maciej Stanke

19 W STU PROCENTACH Z KASZUB Jadwiga Bogdan

21 INSTRUMENT KASZUBSKIEGO SZAMANA Jacek Borkowicz

22 KRAJ BASKÓW I JEGO TAJEMNICZY JĘZYK Martyna Zienkiewicz

24 PO DRUGIEJ STRONIE RZEKI – OŁOWIANKA  Marta Szagżdowicz

25 GÔDKÔRZ Ò NIESPÒKÓJNYM DËCHÙ Grégór J. Schramke

28 OPOWIEŚĆ O ZAPOMNIANYM KASZUBIE (CZĘŚĆ 1) Bogusław Breza

31 NORDA A GÔCHË – RÉZA PÒRÓWNAWCZÔ Łukôsz Zôłtkòwsczi

33 TALENT NIE SYGNIE... Edita Jankòwskô-Germek

I–VIII Najô Ùczba

35 Ùczba 15. Kòl doktora Róman Drzéżdżón, Danuta Pioch

37 KIM WË JESCE, WASTO ANDRZEJU? Róman Drzéżdżón

38 KSÃŻOWSCZI RÓŻK

39 OD KOPCIUSZKA DO SPORTOWCA Maya Gielniak

42 ZRËSZËC BANOWIZNÃ Słôwk Klôsa

44 A MOŻE DWOREK KASZUBSKI? Kazimierz Ostrowski

44 A MÒŻE KASZËBSCZI DWÓRK? Tłom. Bòżena Ùgòwskô

46 NASZ SOJUSZNIK ADOLF H. Tomasz Żuroch-Piechowski

47 I BYŁO ŚWIĘTO NA KOCIEWIU Maria Pająkowska-Kensik

48 Z POMORANIĄ W DRODZE Krzysztof Wirkus

49 SZKÓLNYCH DZIAŃ Zyta Wejer

50 NIECH NICHT NIE PRAGNIE WÒJNË! Z Józefą i Stanisławã Òkrojama gôdô Eùgeniusz Prëczkòwsczi

52 PÒD BËLNĄ I ŁASZCZËWĄ GWIÔZDĄ DZECYŃSTWA Jón Zbrzëca

54 Lektury

58 Klëka

63 WEKWIZER

64 WIÉRZTË. JESÉŃ

65 WIERSZE. PATRYK ZIMNY

66 TO SÃ NIE ÒPŁÔCÔ... Ana Glëszczëńskô

67 HIBRIDOWÉ BLONDINË Tómk Fópka

68 PËLCKÒWSCZI SKÔRB Rómk Drzéżdżónk