Pomorzaki na ziemi łosickiej w latach 1939-1945

Ranek 1 września zmienia wszystko. Na śpiący Wieluń padają pierwsze bomby, Westerplatte zostaje zaatakowane przez „Schleswig-Holstein", na całej granicy rusza niemiecka machina wojenna, łamane są szlabany graniczne, rozpoczyna się „Drang nach Osten". W głośnikach radiowych pojawia się złowieszczy komunikat: „A więc wojna". Tego jeszcze nikt nie wiedział, ale w tym momencie rozpoczęła się II wojna światowa — wydarzenie, które zmieni cały świat. Na tydzień przed wojną w kierownictwie gdańskiej NSDAP zapadła decyzja dotycząca szybkiego usunięcia ludności polskiej z pomorskiego „korytarza" do Polski centralnej określanej mianem „Kongresówki". Tuż po zakończeniu działań wojennych przystąpiono do wysiedleń na wielką skalę obywateli polskich — Polaków i Żydów — z ziem inkorporowanych do Rzeszy. Po raz pierwszy oficjalnie Hitler przedstawił perspektywę wysiedlenia ludności z zajętych zachodnich ziem polskich w prze-mówieniu wygłoszonym w Reichstagu 6 października 1939 r. Podstawą prawną dla tych działań był dekret Hitlera z dnia 7 października 1939 r. W listopadzie 1939 r., na skutek decyzji władz okupacyjnych, splotły się losy dwóch regionów Polski: Podlasia i Pomorza. Niemcy postanowiły oczyścić z „naleciałości" Pomorze i przeznaczyć go w wieczyste użytkowanie czystym rasowo Niemcom. A co z mieszkającymi tam Polakami? Wywieźć poza obręb Rzeszy. Gdzie? Na Podlasie. Akcja wysiedleńcza przyśpieszyła po decyzji Himmlera z dnia 11 października 1939 roku, w której upoważniał podległe mu służby do rozpoczęcia wysiedleń ludności polskiej i żydowskiej z Gdańska, Gdyni i Poznania. Następnego dnia na Pomorzu rozpoczęła się masowa akcja wysiedleńcza. Typowym dla tego typu działań była inicjatywa władz powiatu kościerskiego. „Dzikie" wysiedlenia organizował starosta Giinther Modrow. Z jego inicjatywy brutalnie przesiedlono w listopadzie 1939 r. około 10 tysięcy osób do powiatu siedleckiego, w większości na ziemię łosicką. Zaczęły się mroczne lata okupacji. Miały one przynieść śmierć, ból i upodlenie ludzi. Rozpoczęło się wprowadzanie w życie obłędnej doktryny Hitlera — panowania nad światem rasy panów.